
روش های آبیاری
آبیاری سطحی
آبیاری زیر سطحی
مقدمه
با توجه به افزایش سریع جمعیت کشور، نیاز به تولید بیشتر مواد غذایی احساس می گردد. بهترین راه برای نیل به این هدف و همچنین تامین قسمتی از ارز مورد نیاز، افزایش تولید در واحد سطح است. در بین نهادهای کشاورزی، اضافه نمودن متعادل کودهای شیمیایی بیشتر از سایر نهادها در افزایش تولید محصولات کشاورزی موثر است. نظر به اینکه تولیدکنندگان محصولات کشاورزی کشور برای تولید بیشتر، مصرف کودهای شیمیایی را افزایش دادند ولی در عمل به علت محدودیت های زمین، آب و اقلیم و به خصوص عدم مدیریت کارا در مسائل آب و کود، افزایش کمی و کیفی عملکرد مورد انتظار حاصل نشد و در نتیجه تعادل عناصر غذایی خاک به هم خورده و مسائل عمده زیست محیطی مطرح شده است. بنابراین افزایش تولید در واحد سطح و بهبود کمی و کیفی عملکرد هرچه بیشتر محصولات زراعی و باغی، نیاز به توجه خاصی دارد. همچنین مدرنیزه کردن سیستم های آبیاری و تبدیل آنها از روش های رایج زارعین (سطحی) به سیستم های تحت فشار (قطره ای) می تواند نقش مهمی را در این مسئله داشته باشد چرا که استفاده از این سیستم ها (تحت فشار) باعث افزایش راندمان مصرف آب شده و به عبارت دیگر میزان تولید محصول را به ازای هر واحد آب افزایش می دهد.
ترکیب این دو فاکتور (آب و کود) و یا به اصطلاح کوددهی با آبیاری (Fertigation) از محاسن ویژه ای برخوردار می باشد که موفقیت در این روش مستلزم داشتن آگاهی کافی در رابطه با نیاز آبی و نیاز کودی هر محصول است. در این روش به دلیل استفاده بهینه از مصرف آب و کود، آلودگی محیط زیست به حداقل رسیده و تقسیط مصرف کودها در مراحل حساس و مورد نیاز گیاه به سهولت انجام می پذیرد. همچنین از هدر رفتن کود به دلیل کنترل غلظت عناصر غذایی در خاک جلوگیری شده و مطابق با نیاز رشد گیاه، در اختیار آن قرار داده می شود. از طرف دیگر به دلیل حلالیت یکنواخت کودها در آب آبیاری، جذب آن بهتر صورت می گیرد.
تعریف
به کار بردن مواد شیمیایی کشاورزی همراه آب آبیاری در سیستم های آبیاری قطره ای و بارانی یکی از اهداف این سیستم ها می باشد. اصطلاح عمومی برای این عمل «تزریق مواد شیمیایی به آب آبیاری یا Chemigation» می باشد. مواد شیمیایی شامل انواع کودهای محلول، علف کش ها، حشره کش ها و غیره می تواند به داخل سیستم آبیاری تزریق شود. این اصطلاح در مورد انواع کودها «تزریق کود به آب آبیاری یا Fertigation» نامیده می شود که از اهداف ویژه انواع سیستم های آبیاری قطره ای و بارانی است.